Notariusz w zakresie swoich uprawnień działa jako osoba zaufania publicznego. Czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają charakter dokumentu urzędowego.
Czynności notarialnych dokonuje się w języku polskim. Jednak na żądanie strony notariusz może dokonać dodatkowo czynności w języku obcym, korzystając z pomocy tłumacza przysięgłego.
Czynności notarialne są dokonywane w kancelarii, jedynie gdy przemawia za tym charakter czynności lub szczególne okoliczności, czynność może być dokonana także w innym miejscu (np. w mieszkaniu chorego klienta lub szpitalu).
Przy dokonywaniu czynności notarialnych notariusz czuwa nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których czynność może powodować skutki prawne.
Notariusz udziela stronom niezbędnych wyjaśnień dotyczących dokonywanych czynności notarialnych, tak aby treść i znaczenie czynności zostały dokładnie zrozumiane przez osoby biorące udział w czynności.
Notariusz jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności notarialne.
Na podstawie art. 79 ustawy Prawo o notariacie Notariusz dokonuje następujących czynności:
- sporządza akty notarialne obejmujące m.in. umowy sprzedaży, umowy darowizny, umowy zamiany, umowy dożywocia, umowy ustanowienia odrębnej własności lokali, umowy deweloperskie i umowy przeniesienia własności, umowy działu spadku, umowy zniesienia współwłasności, umowy spółek, akty ustanowienia fundacji, umowy/akty ustanowienia hipotek, umowy/akty ustanowienia służebności gruntowych i służebności przesyłu, umowy/akty ustanowienia prawa użytkowania oraz służebności osobistych, umowy majątkowe małżeńskie, umowy o podział majątku wspólnego małżonków, testamenty, oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, oświadczenia o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 4), 5) i 6) kodeksu postępowania cywilnego, pełnomocnictwa;
- sporządza akty poświadczenia dziedziczenia;
- podejmuje czynności dotyczące europejskiego poświadczenia spadkowego;
- podejmuje czynności związane z zarządem sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej;
- sporządza poświadczenia;
- spisuje protokoły (m.in. zgromadzeń wspólników, akcjonariuszy, protokoły dokumentujące przebieg czynności i zdarzeń wywołujących skutki prawne);
- sporządza protesty weksli i czeków;
- przyjmuje na przechowanie pieniądze, papiery wartościowe, dokumenty, dane na informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;
- sporządza wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów;
- sporządza, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów;
- składa wnioski o wpis w księdze wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu w księdze wieczystej;
- sporządza inne czynności wynikające z odrębnych przepisów.